Sokakta tacize uğrama tehlikesi büyük şehirlerde, tenha sokaklarda ya da herkesin gözü önünde her zaman yaşanması muhtemel bir tehlike. İnsanların birbirine duyarsızlaştığı, "Aman bana ne; başımı belaya sokmayayım şimdi" dediği göz önüne alınırsa, görmezden gelinen bir tehlike.
Gece geç saatlerde dışarıdaysanız ve bir kadınsanız eğer, bazılarına göre bu tehlikeleri "hak ediyorsunuzdur" da zaten. Ama canınızı sokakta bulmadığınıza göre, orada yitirmek istemediğiniz için de buna dur demek için bir şeyler yapmak mümkün.
Sokakta tacize uğrayabilir ya da tacize uğrayan birinin yaşadıklarına şahit olabilirsiniz. Kendinizi çaresiz hissedebilirisiniz. Tanıdığım birinin de kurucuları arasında bulunduğu bir internet sitesi, (şimdilik İstanbul'da) tacize uğrayanların ne yapması gerektiği hakkında bilgiler içeriyor. Amaçları sokak tacizine son vermek. Her şeyden önce önemli olan, taciz kurbanının bundan utanmaması ve kendisine bunu yapanları deşifre etmekten çekinmemesi.
Site, sokakta tacize uğrayan ve ilk başta afallayıp ne yapacağını bilemeyenlere yardımı dokunacağı düşünülerek kurulmuş. Sokak tacizinden korunmak için neler yapılması gerektiği gibi bilgilere yer verilmiş, yaşayanlar hikayelerini anlatmış. Akılda bulundurulması gereken tavsiyeler yer alıyor.
Sitede bir harita da var. Tacize uğradığınız/uğrayana tanıklık ettiğiniz bölgeleri işaretlemek üzere konulmuş. Sloganları: "Sokak tacizine son verecek gücün var!"
Sitenin amacını siteden kısaca alıntılayalım:
Canımız Sokakta: Hollaback! İstanbul’a hoşgeldiniz!
Bizim için önem taşıyan iki kabulümüz var:
1- Yaşına, cinsiyetine, cinsel yönelimlerine veya giyim kuşamına bakılmaksızın her kişinin korkmadan, fiziksel ve sözlü de dahil olmak üzere herhangi bir şekilde tacize uğramadan sokaklarda yürüme özgürlüğüne sahiptir ve bu, temel bir insanlık hakkıdır.
İnsanlar eşya değildir.
Sokak tacizi, insanlara, bilhassa da kadınlara “Eşya muamelesi yapmak” demektir.
2- Süregelen sokak tacizi olaylarına son vermek mümkündür. Günümüz mobil teknolojilerinin sağladığı erişilebilirlik, herkesin taciz anını, olay sırasında çektikleri fotoğrafları ve hatta videoları paylaşmasına imkan vermektedir.
Bu imkanın sağladığı koşullar, taciz mağdurları ve karşıtlarının, -erkek ve kadın fark etmeksizin- önayak olmasıyla, kitle kaynaklı bir değişime imkan tanıyabilir.
Verdiğimiz mesajlarla sessizliği kırabilir ve tacizin kabul edilemez bir davranış olduğu fikrini yayabiliriz.
***
Yabancı ülkelerde sokak tacizinden korunmanın yolları
Kadınların yurtdışında ya da yabancı şehirlerde gezerken sokak taciziyle karşılaşma ihtimallerinin daha yüksek olduğu acı bir gerçek. Bilindik olmayan bir ortamın kültürü ve neye göre davranılması gerektiğinin bilinmiyor olması bu durumu seyahat eden kadınlar için tehlikeli kılıyor. Bu konumda erkeklerin sosyal normların dışında kaldığına kanaat getirdikleri kadınları açık hedef olarak görmeleri gibi bir durum ortaya çıkıyor. Bu makaledeki çoğu taktik yurtdışında vakit geçirmiş kadınlardan ve feminizm aktivistlerinden geliyor, mesela Canımız Sokakta kurucusu Kacie Lynn Kocher da bunların arasında. Bu taktikler aynı zamanda erkeklerin bile işine yarayabilir.
Yerel kültür hakkında bilgi edinin
Ziyaret ettiğiniz kültür hakkında bilgi edinmek buralarda uygunsuz karşılanabilecek şeylerden kaçınmanız konusunda yardımcı olabilir. Kadınların istediği şeyleri giyebilmesi gerektiği bir gerçek, ancak bir ülkede alışılmış olandan daha açık kıyafetler giyilirse tacize uğrama ihtimali daha yüksek, ve ne yazık ki bu göz önünde bulundurulması gereken bir faktör. Ne kadar bu tarz baskılara karşı olursanız olun, kişisel güvenliğiniz sözkonusu olduğunda gerçekçi davranmak gerekiyor.
Bir arkadaşınızla seyahat edin
Taciz olasılığını azaltmanın en basit yollarından biri de bir arkadaşınızla beraber gezmek. Potansiyel tacizciler yalnız olmayan kadınları taciz etmemeyi seçebbiliyor, özellikle de yanlarındaki insan erkek ise. Bu dinsel açıdan tutucu olan ülkelerde çok sık yaşanan bir durum.
Kendinizden yaşça büyük kadınlar ile arkadaş olun
Eğer halka açık bir yerde tacize uğradıysanız, durdurmaya çalışmak ve tacizciyi ayıplamak güzel bir strateji olabilir. Bunu yapmanın bir yolu da sizden yaşça büyük olan bir kadının desteğini istemek. Mesela eğer bir otobüsteyseniz ve tacize uğruyorsanız, sizden yaşlı bir kadının yanına oturmaya çalışın. Pek çok yerde anne figürü saygı duyulan bir figürdür, ve bir erkeğin yabancı bir kadını taciz etmesi utanç verici bir durumdur.
Ciddi görünün
Bu can sıkıcı bir öğüt olabilir, özellikle de seyahat etmekteki amacınız yerel insanlarla arkadaş canlısı olmak istiyorsanız. Ciddi görünmek tacizden korunmak için çok güçlü bir bariyer olabilir. Kadın-erkek göz göze gelinmesinin ya da kadının gülmesinin flört olarak algılandığı yerlerde ciddi bir surat ifadesi takınmak yanlış anlaşılma ihtimalini ortadan kaldıracaktır.
Kulaklık takın
Sokak tacizcileri genelde kadınların dikkatini çekmeye çalışır, laflar atar. Kulaklık takarak bu tarz şeyleri engelleyebilirsiniz. Eğer dikkatinizi size sokakta laf atan birine verirseniz eline çok büyük bir koz vermiş olursunuz, ve devam etme ihtimali çok yüksek olur. Ancak yüksek sesle müzik dinlemekten kaçınmak daha mantıklı olacaktır, çünkü bu şekilde yaklaşmakta olan tehlikelerin farkına varmayabilirsiniz.
Halka açık olmayan yerlere sığının
Tacizci sizi takip ediyorsa yakınlarda bir yere girmek mantıklı olabilir, mesela bir otel ya da internet kafe. Eğer tehlikeli davranışlar sergiliyorsa polisi bile çağırtabilirsiniz. Ya da gidene kadar içerde bekleyebilirsiniz.
